Thế giới màu tím

Màu sắc góp phần gợi lên nỗi lòng con người. Cái màu tím kỳ lạ của xứ Huế đã khiến tôi nhớ đến câu chuyện tình bi thương “Forget me not” và hình ảnh nhành hoa Violet đang dập dềnh theo sóng nước.

Việt Nam có một loài hoa tím thường vươn lên nơi miền núi đồi khô cằn, được nhà thơ Hữu Loan nói đến trong bài “Màu tím hoa sim” qua những câu: “Những đồi hoa sim dài/ trong chiều/ không hết/ màu tím hoa sim/ tím/ chiều hoang/ biền biệt”, đây là nỗi lòng của thi sĩ trong cuộc tình lãng mạn, bi thiết và rất thắm đượm màu thuỷ chung, những câu thơ đã mở ra một không gian tím bát ngát, chập chùng tận phía chân trời mộng tưởng.

Buổi sáng, tôi vừa mở cửa đã thấy những cánh hoa tím trước nhà, đó là những đoá hoa nhài tím dìu dịu và chuyển dần sang trắng khi chuẩn bị úa tàn. Bên nhà hàng xóm có những chùm hoa tim tím đang gửi mình dọc theo bờ rào. Loanh quanh những miệt vườn thấp thoáng những nhánh hoa địa lan tím một cách mặn mà. Gam màu tím ấy chạm vào cõi lòng tôi và khiến bước chân tôi đứng ngồi không yên.

Tôi lang thang đến đoạn thành phía sau đại nội, dừng lại ở cửa Hoà Bình, một phần của di tích đang còn đổ nát, hoang phế bởi thời gian và con người. Quanh quất đoạn thành đổ nát những vòi hoa vươn cao trong nắng và khẽ lay nhè nhẹ theo những ngọn gió ban mai. Ánh nắng sớm lọt qua những khe hở của thành quách như nhảy múa trên hoa lá đã tăng thêm độ rực rỡ của những nhánh hoa bâng khuâng tím mơ hồ giữa đất trời huyễn mộng.

Đầu mùa hạ, một vài con đường xứ Huế như nở hoa, những cánh hoa bằng lăng đậu trên mặt đất tự lúc nào đã làm dịu đi cái nắng hè xứ Huế. Những cánh hoa trải thành hình tròn dưới mỗi gốc cây bằng lăng đang sum xuê lá cành. Tôi sững sờ nhìn lên những vòm cây bằng lăng đã vượt quá tầm mắt, những vùng không gian tím lạ kỳ đang hiển hiện dưới vòm trời trong xanh. Những cánh hoa tím đang rơi trước những ánh mắt hờ hững đang trú thân dưới những vòm xanh. Cái đẹp đôi khi rất giản đơn, tinh tế và lại rất lạ xa với suy nghĩ của mỗi con người. Cái đẹp thật khiêm tốn, nó chỉ để dành cho những tâm hồn đồng cảm và luôn luôn hướng đến phía chân trời thiện mỹ.

Dạo này, trên phố Huế như thiếu vắng những dáng vẻ uyển chuyển, thướt tha của những vạt áo dài màu phơn phớt tím đang khẽ lay theo gió, ẩn dưới những vành nón bài thơ duyên dáng che hờ một dòng tóc bềnh bồng, xa xăm. Màu áo dài tím xứ Huế đã đi vào trong thi ca như một ảo ảnh được tạo hình từ trời đất, sông núi, cỏ cây, hoa lá và thành quách, miếu đền…

Vừa đi trên những con đường trải thảm hoa tím dịu vừa tưởng tượng đến một ngày nào đó, trên mọi nẻo đường xứ Huế, mỗi con đường sẽ rộ lên những sắc màu của hoa lá trình diễn suốt cả bốn mùa. Dòng suy tưởng miên man đã đưa bước chân tôi đến ngọn đồi Vọng cảnh thơ mộng, ngồi bên triền đồi nhìn hoàng hôn buông xuống trên đoạn rẽ của hai nhánh sông, khúc sông được xem là đẹp nhất của dòng Hương. Ánh trời chiều như được phát ra từ dòng sông và hắt lên dọc theo những triền núi đồi rồi quyện vào những nhánh hoa Bâng khuâng đang vươn cao về phía trời chiều, màu hoàng hôn xứ Huế thật diệu kỳ, ẩn sâu trong bản hoà sắc tài tình đến huyền hoặc của thiên nhiên là một không gian hun hút của màu thuỷ chung đang toả vào những ngõ ngách, những góc khuất xứ Huế.

Những chiều hè, trước khi đất trời chuyển màu chạng vạng, các ao hồ quanh kinh thành Huế nhấp nhô những đoá sen trắng, sen hồng e ấp, thẹn thùng như những đôi bàn tay thiếu nữ đang hứng những giọt chiều rơi từ phía trời tây. Lúc này, những đoá sen trắng, sen hồng hoà với những ráng chiều u uẩn, những sắc màu nườm nượp dâng lên từ các mặt hồ rồi quyện vào màng hơi nước mong manh trôi nhẹ từ các ao hồ và chuyển dần sang màu tím hoang dã. Trong màn sương mờ ảo xứ Huế điểm xuyết những hạt cườm tím lân la bồng bềnh.

Một chiều mùa đông, khi tiếng khóc chào đời của con thơ vang lên trong niềm hân hoan mới lạ xen lẫn những lo âu, rồi bỗng nhiên tiếng khóc vắng bặt sau khi vào phòng cách ly. Những bước chân chạy dọc theo hành lang, đi đi lại lại trong nỗi bồn chồn, lo lắng… Khi cánh cửa phòng mổ mở tung, trên chiếc xe đẩy đang di chuyển về phòng hồi sức, người mẹ đang nằm mê man đã kéo theo bước chân tôi, trên khuôn mặt trắng bệch và toàn thân được phủ tấm vải trắng tinh đã bật lên đôi môi tím nhạt nhoà như một nụ hoa hoàng hậu úa tàn. Bên ngoài hành lang những chiếc lá lung lay rồi đáp nhẹ xuống mặt đất. Hôm đó, tôi thức trắng cùng đêm, ánh mắt cứ chập chờn dõi theo ô cửa phòng hồi sức, rồi chốc chốc chạy đến phòng cách ly... Đêm nay, trời buông những cơn gió lành lạnh đầu mùa đông. Gió ùa đến thật bàng bạc, khẽ khàng lay những chiếc lá rơi rụng, lách cách những âm vang rộn ràng. Khi trời tờ mờ sáng, tôi bước loạng choạng về phía hừng đông, mở hai cánh cửa phòng và bước ra khỏi hành lang bệnh viện, tôi khựng người lại trước vùng không gian tím ngạt ngào và nghi ngút những đám khói hương. Một tấm thảm nhung màu tím đang trải ra trước mắt tôi, những cánh hoa tím ngát đang hoà vào màu đất trời chập choạng sáng tối cùng khói sương. Tôi khẽ bước nhè nhẹ tránh giẫm lên những cánh hoa đang phủ kín cả vùng đất, những bước chân như bay bỗng vào cõi miền thênh thang, vừa cất bước tôi vừa ngoái đầu lại nhìn một cách tiếc nuối phía những xác hoa đang hồi sinh từ đất sau khi xong phận hoa ngắn ngủi trên những cành cây hoàng hậu.

Màu tím Huế đã trở thành thương hiệu đặc trưng của cố đô. Màu tím Huế có được là do sự hoà trộn giữa màu của cây cỏ, núi sông với gam đỏ của ráng chiều và màu sương khói, mây trời và một số yếu tố khác,…và màu tím Huế (Violet Hue) đã xuất hiện trong bảng màu của hội hoạ thế giới.

Màu tím Huế như một hư ảnh, có đó không đó. Không phải ai ai cũng cảm nhận được sắc tím của đất trời xứ Huế mênh mang, chỉ cần thiếu đi một trong những yếu tố tạo nên gam màu tím xứ Huế thì màu tím Huế sẽ không hiển hiện. Sắc tím Huế không những tồn tại và lan toả trong khắp mọi nơi trong không gian mà còn hoà vào tâm hồn con người xứ Huế, một màu tím dìu dặt, sâu lắng, bạt ngàn thuỷ chung.

Huế, 4/2004